Proje Faaliyetleri

Eylül 2017- Eylül 2018 tarihleri arasında aşağıdaki ana faaliyetler uygulanmıştır:

1. Literatür Taraması: Ulusal ve uluslararası literatürde kapsayıcı eğitim bağlamında öğretmenlerin güçlendirilmesine odaklanan çalışmalar derlendi. Literatür taramadan edinilen bilgilerden, öğretmen eğitimi programının kurgulanmasında da faydalanıldı. Literatür çalışmasında faydalanılan çalışmalar Yayınlar Bölümü’nde yer almaktadır.
2. Etnografik çalışma: Etnografik çalışma, Gaziosmanpaşa ilçesine bağlı Mithatpaşa İlkokulu’nda yürütülmüştür. Bir ay süreyle yürütülen çalışma kapsamında farklı sınıf seviyelerinden 16 kaynaştırma öğrencisi ve 8 özel eğitim öğrencisi odağa alınarak 34 saat ders gözlemi, 10 saat teneffüs gözlemi, öğretmenler ve veliler ile derinlemesine mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Etnografi çalışması raporu Yayınlar Bölümü’nde yer almaktadır.
3. Öğretmen eğitimi: Kapsayıcı eğitim bağlamında öğretmenlerin güçlendirilmesi konusuna odaklanan Dünyadan ve Türkiye’den çalışmaların incelenmesi ve etnografik çalışma yürütülerek eğitimin farklı öznelerinin deneyimlerinin gözlemlenmesinin ardından sorun alanları ve ihtiyaçlar belirlenerek bir öğretmen eğitimi programı oluşturuldu. 7 günlük eğitimin temel hedefi, öğretmenlerin kapsayıcı eğitime dair perspektif edinmeleri ve stratejilerle donanmalarının yanı sıra edindikleri perspektifi farklı ayrımcılık türlerine de transfer edebilmeleridir. Bu nedenle eğitim programında ayrımcılığın genelde nasıl işleyen bir mekanizma olduğu üzerine bir giriş yapılmasının ardından engelliliğe dayalı ayrımcılığa odaklanılmaya başlanılmıştır. Buna ek olarak eğitimde, öğretmenlerin perspektif açısından güçlenmelerinin yanı sıra sınıfta kullandıkları materyal ve etkinlikleri engelli öğrencilere yönelik çeşitlendirmeleri noktasında da bir çerçeve sunulmuştur.
4. Çocuklara yönelik eğitim içerikleri geliştirilmesi: Projede okul öncesi ve ilkokul öğrencileri olmak üzere iki çeşit eğitim içerikleri hazırlanmıştır.
   1. Okulöncesi öğrencilerine yönelik içerikler: Proje kapsamında okul öncesi öğrencilerine yönelik animasyon film, kutu oyunu ve etkinlik kitabı hazırlanmıştır. İçerikler, MEB okulöncesi kazanımlarından “sosyal ve duygusal gelişim kazanımları”na odaklanmıştır. İçerikler, çalışma yapılan iki pilot okulda uygulanmaya başlanmıştır.
   2. İlkokul öğrencilerine yönelik içerikler: İlkokul öğrencilerine yönelik Hayat Bilgisi, Sosyal Bilgiler ve İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi dersleri müfredatları içine entegre edilebilecek ders planları hazırlanmıştır. Hayat Bilgisi ders kitabında yer alan ‘farklılıklar’ konusunun ele alındığı “Okulumuzda Hayat” ve İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi ders kitabında yer alan “Adalet ve Eşitlik” üniteleri seçilmiştir.
5. Velilere yönelik eğitim modülü geliştirilmesi: Velilere yönelik bir eğitim modülü geliştirilmiş ve bir veli toplantısında pilot çalışması yapılmıştır.
6. Öğretmen Kılavuzu hazırlanması: Proje kapsamında geliştirilen içeriklerin tamamı Öğretmen Kılavuzu’na eklenmiştir.

2018-2019 yılında gerçekleştirilen ve gerçekleştirilecek temel faaliyetler şunlardır:

• İlk yıl geliştirilen içeriklerin uygulanması, izlenmesi ve öğretmenlere süpervizyon verilmesi:

– Okul öncesi: Okul öncesi öğrencilerine yönelik geliştirilen animasyon film, kutu oyunu ve çalışma kitabı pilot okullarda içerikleri uygulamaya gönüllü 6 öğretmen tarafından 2. dönem boyunca uygulanmaktadır. Etkinliklerin uygulanması aşamasında danışmanlar sınıf içi gözlem ve süpervizyon çalışması yapmaktadır.

– İlkokul: Projenin ilk yılında ilkokul öğrencilerine yönelik olarak geliştirilen ve öğretmen kılavuzunda derlenen sınıf içi etkinlikler 1. dönem 2 proje okulundan 21 sınıf öğretmeni tarafından uygulanmıştır. Etkinliklerin uygulanması aşamasında danışmanlar sınıf içi gözlem ve süpervizyon çalışması yapmıştır.

• Öğretmenler ve paydaşlar arası buluşmalar: Öğretmenler arası bilgi ve deneyim paylaşımını güçlendirmek amacıyla proje boyunca öğretmen buluşmaları yapılması planlanmıştır.  Öğretmen buluşmalarının bir bölümü proje okulları öğretmenlerine, bir kısmı ise tüm öğretmenlerin katılımına açıktır. Öğretmen buluşmalarının gerçekleşmesinde Öğretmen Ağı ile işbirliği yapılmaktadır. Öğretmen buluşmalarının takvimi ve içerikleri Haberler bölümünde yer almaktadır.

• Kapsamlı farkındalık çalışmalarının içeriklerinin geliştirilmesi ve uygulanması: Okullarda belirli gün ve haftalar olarak kutlanan günler kapsayıcı eğitim perspektifinin sınıf içinde güçlendirilmesi için bir fırsat olarak görülmüştür. Bu bağlamda 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü, 10 Aralık İnsan Hakları Günü, 21 Mart Down Sendromu Günü ve 2 Nisan Otizm Farkındalık Günü’nde uygulanmak üzere sınıf içi içerikler geliştirilmiştir. 10-16 Mayıs Engelliler Haftasında proje okullarında 1’er günlük festival organize edilecektir.

• İyi uygulama örneklerinin derlenmesi: Proje kapsamında geliştirilen ve proje okullarında uygulanan içerikler, süperizyon ile kayıt alınmakla birlikte uygulayan öğretmenlerin mevcut içerikleri nasıl ve hangi bağlamlarda çoğalttıkları ve sınıflarında hak temelli yaklaşımın anaakımlaşmasına yönelik ne tür stratejiler ürettikleri izlenmektedir. Proje sonunda iyi uygulamalar derlenecektir.

• Veli araştırması: Engelli çocukların eğitimine veli katılımı, velilerin buna yönelik tutumları, öğretmenlerin ve velilerin veli katılımı sağlamak için geliştirdiği araçlar, veli katılımına dönük engeller gibi konulara odaklanan bir veli araştırma çalışması yapılmaktadır. Nicel ve nitel araştırma yöntemleri ile yapılan araştırma raporu 2019 yılı içerisinde paylaşılacaktır.
• Öğretmen eğitimi: Öğretmen eğitimi ve ilk yıl üretilen içeriklerin yaygınlaştırılması için Eylül 2019’da, Şişli ve Gaziosmanpaşa ilçelerinde öğretmen eğitimi düzenlenecektir.